Lumaktaw sa pangunahing content

Bayle

Alas-dos na ng madaling araw. Hindi ako makatulog. Dangan naman kasi ay kainitan ng isang bayle sa di kalayuan. Imbes na iduyan ako ng antok ay kinakabog ako ng mga masisigla’t mahaharot na musikang disco.

Ano ba itong bayle? Para sa mga hindi pamilyar, ang bayle ay isang pasayaw. Ito ang disco sa komunidad.  Halos hindi na ito uso sa malalaking lungsod.  Subalit sa mga baryo, ito’y tampok na tampok pa rin.



Sa pagkakatanda ko, una akong nakakita ng bayle sa Mindoro.  Sa sityo Tadlok iyon sa bayan ng Magsaysay.  Grade 4 pa lang ako noon at nagkataong nagbabakasyon sa palaisdaan ng tatay ko.  Tabing dagat ang Tadlok; baybayin, mabuhangin.  Subalit hindi ito naging hadlang para mag-bayle ang mga tao. 

Payak ang baylehan. Mayroon lang isang malaking trompa para sa kanilang sound system at tatlong gaserang Coleman na nakasabit sa paligid ng “dance floor”. Ayos na ang buto-buto. Talaga namang indak at indayog ang mga mananayaw sa bawat tugtog ng matinis na trompa.  Bata, tinedyer, mga dalaga’t binata, pati na matatanda; lahat ay nakikisayaw at nagsasaya.

Animo’y may sampung kabayong naghihilahan ng lubid sa gitna ng buhanginan ang lugar sapagkat pumapaimbulog ang makapal na alikabok.  Pero hindi ito alintana ng mga tao.  Minsan lang sa isang taon ang bayle. Kailangang magsaya. Kailangang malimutan ang problema.

Kaya naman giling dito, giling doon. Bumabaha ang tuba, lambanog, at ang Fighter syoktong.  Maalinsangan nang gabing iyon pero masaya ang paligid.  Nakisayaw rin kami. Kasama ko ang ilang tauhan ng palaisdaan. 

Ganito ang bayle.  Isa itong halos taunang ritwal sa mga sityo at baryo sa bansa.  Isa itong pagtitipon ng mga mamamayan. Isang piging upang makalimutan panandali ang mga pang-araw-araw na suliranin. 

Sa kawalan ng fiesta sa mga liblib na lugar, bayle ang pantapat.  Bahagi na ito ng kultura sa kanayunan.  At isa ito sa mga nagpapatibay ng samahang pangkomunidad.  Marapat ba akong mainis ngayon? Na dahil sa bayle ay hindi ako makatulog at heto’t nagsusulat pa?

Marahil wala akong karapatang magalit ni mainis man lamang.  Bukod sa wala naman talaga akong magagawa, natutuwa na rin ako at nagkakasiya ang mga taga-baryo.  Ito na lamang ang tanging disco na abot kaya ng bulsa.

Mga Komento

Mga sikat na post sa blog na ito

Mga Kuwentong Bayan ng Bukidnon

Introduksiyon UPDATE: Ang librong Mga Kuwentong Bayan ng Bukidnon ay maaari nang mabili sa lokal na online shop ng JMP Creative Media. Sundan lamang ang link na ito: BUY NOW: MGA KUWENTONG BAYAN NG BUKIDNON.   Ang pagbabasa ng mga katutubong kuwentong bayan ang isa sa pinakamabisang paraan upang maunawaan ang kultura ng isang bansa. Ayon kay William Bascom, isang kilalang Amerikanong kuwentista at antropolohista, ang mga kuwentong bayan ay salamin ng mga katutubong kaugalian, tradisyon, ritwal, at kultura. Nilalaman ng mga katutubong kuwento ang buod ng pagkatao ng isang partikular na grupo sa lipunan. Ang paglalathala ng e-Book na ito ay isang pagtatangka na maibahagi sa buong daigdig ang ilang piling kuwentong bayan ng tribung Bukidnon sa Hilagang Mindanao, sa wikang madaling maintindihan ng kabataang Filipino. Sa gayon, magiging mas nakaaaliw ang kanilang pagbabasa. Marami na ang nalimbag na mga kuwentong bayan ng tribung Bukidnon. Subalit kadalasan, ang mga kuwento ay nakasu...

Mga Tradisyunal na Larong Pambata: Nasaan Na?

Hindi lang pagtatmpisaw sa dagat o swimming pool ang kinasasabikan ng mga kabataan kapag tag-araw. Dahil nga summer at wala nang pasok sa eskuwelahan, inaasam-asam nila ang walang humpay na paglalaro nang halos buong araw. Noong kabataan ko, mga dekada otsenta iyon, naaalala ko pa ang mga karaniwang larong pambata na kinatutuwaan naming magkakapatid at magpipinsan.  Madalas kaming maglaro ng tumbang-preso, taguan-pong, habulan o kampo-kampo, chato, sipa, turumpo, bahay-bahayan, luksong-tinik, luksong baka, chinese garter, at kung minsa’y basketbol o sopbol. Pansinin na halos lahat ng mga larong nabanggit ay may pagka-pisikal. Kailangan maliksi ka, mabilis tumakbo, madiskrate (o magulang din minsan), at kakailanganin mo ang sapat na lakas upang tumagal ka sa laro. Dahil kung lalampa-lampa ka, siguradong mababalagoong ka sa laban. Ikaw ang palaging magiging taya at tampulan ng pambubuska. Ngayon ay tag-araw na naman. Bakasyon na ang mga mag-aaral. Sa panahon ng mga makabagong g...

Anatomy of Vote Buying in the Philippines

Vote buying has always been a regular feature of Philippine elections. It has been successfully used by moneyed politicians, often belonging to political dynasties, local gentry classes, and traditional clans, to entice the electorate to vote or not to vote for specific candidates. In the recently concluded mid-term Philippine elections, quite a number of independent poll watchdogs observed that vote buying has become rampant compared to previous electoral exercises. Some analysts pointed out that the automation of Philippine elections forced many candidates, especially at the local levels, to buy votes to ensure victory. That is because with automation, the avenues for electoral cheating became limited and more expensive. Thus, moneyed politicians were compelled to re-focus their so-called “black operations” through vote buying.